AKTİF KARBON KARTUŞ FİLTRE
Silindir aktif karbon kartuş filtre imalatı ve üretici uygun fiyat için bize ulaşabilirsiniz.
Hava filtreleri için 3 temel kriter önemlidir. Bu kriterler sırasıyla filtre toz tutma verimi, ağırlıkça toz tutma kapasitesi kısaca servis ömrü, ve filtre başlangıç direncidir. Filtre test standartları öncelikle filtrelerin birbirleriyle mukayese edilebilmesini sağlar. Avrupa standartına göre hava filtreleri iki ayrı grupta toparlanabilir, bunlardan birincisi G ve F verimindeki filtre grupları için uygulanan EN 779 standartı, ikincisi ise Hepa filtrelerin verimini belirleyen EN 1822 standartıdır. EN 779:2012 standartı G verimindeki kaba filtreleri yalnızca ağırlıkça ortalama toz tutuculuk değerlerine göre belirleyip sınıflandırır. Buna göre G tipi kaba filtrelerin ortalama toz tutuculuk değerleri aşağıdaki gibidir. Orta ve hassas filtrelerin verimliliği ise yapılan testlerle, filtre giriş ve çıkışındaki 0,2 3 mikron boyut aralığındaki tanecikler sayılarak ve birbiriyle oranlanarak belirlenir. Ancak sınıflandırma için, testte kullanılan taneciklerin ortalama boyutu olan 0,4 mikron kullanılır, bu sebeble F verimindeki filtrelerin verimi 0,4 mikrondaki taneciğin ortalama verimi cinsinden ifade edilir.
EN 779:2012 standartına göre hava filtreleri sınıflandırması Filtre Sınıfı Son Basınç Kaybı Pa Ortalama Test Tozu Tutuculuk % (Am) 0,4 µm tanecik boyutunda ortalama verim (Em) 0,4 µm tanecik boyutunda Minimum Verim G < Am < G < Am < G < Am < G < Am - - M < Em < 60 - M < Em < 80 - F < Em < F < Em < F < Em 70 Not: EN 779 testlerinde kullanılan sentetik toz ile atmosferik toz karakteristik olarak birbileri arasında farklılık gösterebilirler. Bu sebeple, test sonuçları ile operasyonel performans ve filtre servis ömrü arasında farklılıklar oluşabilir. Buna ek olarak filtre malzemesinin elektrostatik yük kaybı ve lif kopmaları toplam toz tutma verimini olumsuz etkiliyebilir.
EN 1822 standardına göre HEPA filtre sınıflandırma tablosu Filtre Sınıfı MPPS de (%) Verim MPPS (%) Geçirgenliği Toplam Verim Bölgesel Verim Toplam Verim Bölgesel Verim E10 > E11 > E12 > 99,5-0,5 - H13 > 99,95 99,75 0,05 0,25 H14 > 99,995 99,975 0,005 0,025 U15 > 99, ,9975 0,0005 0,0025 U16 > 99, , , ,00025 U17 > 99, ,9999 0, ,00001 Notlar: E10, E11 ve E12 verimindeki filtreler için bölgesel verim değerlerine ihtiyaç yoktur. H13 ve H14 verimindeki filtreler için, standart tarama testine alternatif olarak duman kaçak testi yapılabilir.
FİLTRELEME ÜRÜNLERİ Değiştirilen Filtre Elemanları Bu gruptaki elemanlar kaba filtreler (G), orta (M) ve hassas verimlilikteki (F) filtreler, EPA/HEPA/ULPA filtreler, ve gaz fazı kirleticiler için filtrasyon ürünleri yer almaktadır. Kaba filtreler, ön filtrasyon ve düşük hassaslıktaki uygulamalar için kullanılırken, orta(m) ve hassas (F) filtreler genel endüstri ve HVAC uygulamalarında ön filtre veya son kademe filtre olarak kullanılırlar. EN 1822:2009 normuna göre verimleri belirtilen EPA/HEPA/ULPA filtreler ise temiz odalar ve diğer kontrollü alanlarda 2. veya son kademe filtre olarak kullanılırlar.gaz fazı kirleticileri ortadan kaldırması için tasarlanan filtre elemanları ise genel, özel endüstriyel ve HVAC uygulamalarında hassas filtrelerden sonra kullanılabilirler Filtreleme Donanımları Bu donanımlar havanın filtre edilmesi için kullanılan makine ve cihazlardır. Bu donanımlar kaba filtrasyon için kullanılan yağ banyolu filtre cihazları, otomatik sarmalı filtre cihazları olarak belirtilebilir. Bu tip filtrasyon donanımlarının verimleri EN 779:2012 ye göre G2 ve G3 verimlerinde olup, yüksek debilerde çok fazla sayıda filtrenin değiştirlmesi gerekeceğinden servis giderlerinden tasarruf etmek amacı ile kullanılırar. Yatırım maliyetleri yüksek olduğundan düşük debili sistemlerde ekonomik olmamaktadır.
FİLTRE EKONOMİSİ VE SEÇİMİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Hava filtreleri, sistem üzerinde ekstra direnç anlamına geldiğinden seçilecek hava filtreleri mutlaka benzer hava hızı veya debisinin yaratacağı başlangıç dirençlerine göre seçilmelidir, Toplam yüzey alanına göre yapılmalıdır, yüksek yüzey alanlı filtrelerin, düşük yüzey alanlı filtrelere göre başlangıç dirençleri daha düşük olup, toz tutma kapasiteleri daha fazla olacaktır.örnek vermek gerekirse yüksek yüzey alanlı kompakt filtrelerin torba filtrelere göre toplam filtre maliyeti (başlangıç direnci, toz tutma kapasitesi, filtre değişim periyodu) olarak daha avantajlı olacaklardır. Ön filtrelerden sonra kullanılacak olan torba filtrelerin kullanımı sırasında, filtre medyasının karakteristik özelliğinden kaynaklı elektrostatik yük kaybına bağlı olarak belirtilen filtre toz tutma veriminde önemli kayıplar olacağı unutulmamalıdır. Örnek vermek gerekirse F7 verimindeki sentetik bir torba filtre toplam kullanım ömrü süresince G4 verimine kadar verim kaybı gösterebilir. Bu durum sonraki kademelerde kullanılacak olan filtrelerin kullanım ömrünü kısaltıp hedeflenen hava kalitesini bozacaktır. Bunun önüne geçebilmek için sentetik torba filtreler yerine elektrostatik yükünü kaybetmeyen cam elyafından üretilmiş hassas filtreler tercih edilebilir.
Hava filtreleri hijyenik sebebler, artan enerji ve yenilebilir kaynakların ekstra maliyetleri nedeni ile yıkanmamalıdır. Yıkandıktan sonra kullanılan filtrelerin lif dağılımı bozulduğundan dolayı filtreler zamanla sistem üzerinde temiz bir filtreye göre fazla direnç oluşturacaklardır veya toz tutamayıp arka kademelerde bulunan yüksek verimli filtrelerin erken dolmasına sebeb olacaktır. Filtre yüzeyindeki hava akımının filtrenin tüm yüzeyinde eşit olarak dağılmış olduğunu kontrol edilmelidir. Yüksek verimlilikteki filtrelerin önüne mutlaka ön filtre konulmalıdır. Taze hava girişlerine panjur ve yaprak böcek benzeri büyük parçaları tutacak elek konulmalıdır. Filtrelerin değişim tarihini belirlemek için direnç ölçer kullanılmalıdır. Efektif bir bakım yapabilmek için filtrelere kolay erişimin olduğunu kontrol edilmelidir.
Sistem değişken debi ile çalışıyorsa filtre seçiminde dikkatli olmak gereklidir. (Nominal debiden %20 den az ya da % 130 fazla hava hacmi gereken yerlerde dikkatli bir seçim gerekmektedir.) Hava filtrelerini, imalatçının verdiği katalog değerlerinin üzerinde kullanılmamalıdır. Yüksek direncin yüksek enerji sarfiyatı anlamına geleceğini unutmamalıdır. Bir filtreyi seçerken yalnızca ilk maliyeti göz önüne alınmamalıdır. Filtreler arasında doğru bir karşılaştırma yapmak için filtre ömrüne göre yapılan maliyet analizi dikkate alınmalıdır. Filtre üreticisinin tavsiye ettiği son basınç düşümü değerlerini aşılmamalıdır.
Filtre Seçimi İçin Yapılması Gereken Hesaplamalar Ön ve orta verimlilikte filtre için toplam debi, bir filtrenin 2,5 m/s hızda geçireceği debiye bölünür. Genellikle 592x592 mm (24x24 inch) kesitindeki filtreler kullanıldığı için bu debi yaklaşık 3400 m 3 /h tir. Şekil-3.29 Filtre hız-direnç(basınç düşümü) eğrisi
Bir filtreden geçen debi = 0,592 m x 0,592 m x 3600 s/h x 2,5 m/s = 3400 m 3 /h Örneğin 12,000 m 3 /h toplam debi için bu sayı = yaklaşık 4 çıkacaktır. Filtrelerin debilerini katalog değerlerinin biraz altında seçmek kullanım ömürlerini uzatacak, verimlerini yükseltip, enerji maliyetlerini düşürecektir. Filtrelerin debilerine göre temizken yarattıkları başlangıç basınç düşümleri imalatçı kataloglarındaki hız-basınç düşümü eğrilerinden hesaplanmalıdır. Ameliyathane ve yoğun bakım gibi alanlarda kullanılan HEPA filtrelerden geçen hız standartlara göre belirlenmiştir ve genellikle 0.45 m/s civarındadır. Bu hıza göre 610x610 mm kesitten geçen hava debisi 600 m 3 /h tir. Filtrenin bir adedinden geçen debi, kullanılacak HEPA filtre kesitine göre hesaplanır. Örneğin 0,45 m/s hız ile 610x610 mm kesitinde bir HEPA filtreden geçen debi: Bir adet HEPA filtreden geçen debi =0,610 m x 0,610 m x 3600 s/h x 0,45 m/s = 600 m 3 /h Hesaplanan değer toplam giriş havası debisine bölünerek kullanılacak HEPA filtre miktarı bulunur. Toplam debi 2400 m 3 /h olsun:Kullanılacak HEPA filtre sayısı = =4 tür. HEPA filtrenin bir adedinden geçen debiye göre de başlangıç basınç basınç düşümü imalatçı broşürlerindeki hız-direnç eğrisine göre hesaplanır (Şekil- 3.30). Şekil-3.30 HEPA filtre hız-direnç (basınç düşümü) eğrisi
FİLTRE ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE FİLTRE DEĞİŞİM ZAMANINI BELİRLEME
Hava filtreleri, son basınç düşümüne ulaştığı zaman işlevlerini yerine getirmiş olurlar. Bu basınç farkını ölçmek için sistemde basınç farkı ölçen, U-manometre, eğik manometre ya da kadranlı tip manometre monte edilmiş olmalıdır. EN 779:2012 Standardı, son basınç düşümünü, G-sınıfı ön filtreler için 250 Pa, F-sınıfı hassas orta kademe filtreler için 450 Pa olarak belirlemiştir. Belirlenen bu son basınç düşümü değerleri, filtrelerin sınıflandırılması için gerekli olup havalandırma klima sistemlerinde kullanılan filtreler için daha düşük değerler seçilmiş olabilir. Son basınç düşümü genellikle filtre başlangıç basınç düşümünün 100 ila 150 Pa üstünde ya da başlangıç basınç düşümü değerinin iki katı olarak saptanır. Eurovent Sertifikasyon programı, 4/11 kılavuzunda belirtilen kuralları baz alarak EN779:2012 ye göre test edilmiş hava filtrelerini enerji verimliliğine göre sınıflandırmaya başlamıştır. Buna göre G4 - F9 arası her hava filtresi için yıllık 6000 saat üzerinden, enerji tüketimi hesaplamasını takiben, A-G aralığında enerji etiketleri verilir. Bu değerlendirmeye göre Tablo-3.10 da her filtre verimlilik sınıfı için tüketim aralık değerleri bulunmaktadır.
Filtre Yıllık Enerji Tüketiminin Hesaplanması Filtrenin neden olduğu enerji tüketimi Eurovent 4/11 kılavuzuna göre aşağıdaki formülle hesaplanır: Yıllık enerji tüketimi [kwh] Burada: q h : Hava debisi [m 3 /s] P: Ortalama basınç düşümü [Pa] t: Yıllık işletim süresi [h] : Fan verimi [%] Yukarıda belirtilen formülü, filtrelerin yıllık enerji tüketimlerinin, yanı sıra, ΔP değerini anlık kullanarak filtrelerin tükettikleri enerji miktarlarını hesaplamamıza yardımcı olur. Bir örnek vermek gerekirse: Filtre 1: Filtre 2: Basınç Düşümü(ΔP): 300 Pa Basınç Düşümü (ΔP): 150 Pa Hava Debisi(q) : 10 m 3 /s Hava Debisi (q): 10 m 3 /s Çalışma Süresi: 1 saat Çalışma Süresi: 1 saat Fan Verimi %(): 0,50 Fan Verimi (μ): 0,50
FİLTRE DEĞİŞİM PERİYOTLARI
Filtrenin hava akımına karşı temizken oluşturduğu dirence başlangıç direnci veya başlangıç basınç düşümü denir. Bu değer Pa (Pascal) olarak ölçülür. Filtreler kirlendikçe bu değer artar. Direnç değeri önerilen son değere ulaşan filtre değiştirilmelidir. Ön filtre ve torba filtreler için önerilen son direnç değerleri EN 779 Avrupa standartlarına göre belirlenmiş olup aşağıdaki şekillerde açıklanmıştır. Filtre Ömrü Filtre ömrü filtrenin monte edildiği yerdeki havanın kirliliğine bağlıdır. Havadaki kirleticilerin artması ya da eksilmesi ve mevsimler gibi faktörler de filtre ömrüne etki etmektedir. Tecrübelere göre kaset filtrelerin ömrü 2-3 ay, torba filtrelerin 4-6 ay, HEPA filtrelerin de 6-12 ay civarındadır. Yıkanma Özelliği İçyapısı poliüretan veya metal olan ön filtreler yıkanabilir. Torba, HEPA ve ULPA filtreler gözle görülmeyen tanecikleri filtre liflerine, moleküler çekim esasına göre çekip yapıştırarak filtrelemektedir. Bu tip filtrelerin temizlenmesi mümkün değildir, yenisi değiştirilmelidir.